Dag 3 : Katowice & Auschwitz

Vandaag was het tijd om Auschwitz te bezoeken of zoals het stadje nu heet Oswiecim. Hiervoor moest ik eerst met de trein van Warschau naar Katowice reizen, dit gebeurde met een mooie moderne Eurocity trein. Het laatste stukje van Katowice naar Oswiecim moest echter per jaren 80 Sovjet stijl achtige trein, wat natuurlijk ook weer z’n charmes had.

Na ongeveer een uur door het al een beetje glooiende landschap van Zuid-Polen kwamen we aan in Oswiecim. Het dorpje zelf is niet heel interessant dus besloot ik om maar meteen richting Auschwitz te gaan. Konzentrationslager Auschwitz (zoals de Duitsers het noemden)  bestaat namelijk uit minimaal 3 kampen, Allereerst is er het Stammlager Auschwitz of Auschwitz 1. Dit kamp bestaat nog uit echte bakstenen gebouwen en dit is ook het oudste kamp van de drie en het enige dat er al stond voor de oorlog.

Hier werden voornamelijk en zeker in de beginjaren Poolse en Sovjet krijgsgevangenen maar ook intellectuelen, en later natuurlijk ook Joden te werk gesteld en gemarteld/ geëxecuteerd. Dit is echter niet puur een vernietigingskamp dat Auschwitz 2 wel was. Hier staat ook het bekende bord “Arbeit Macht Frei” wat wel het cynisme aangeeft dat de Duitsers hadden. Er waren ook in de verschillende blokken diverse exposities opgericht die bijvoorbeeld het dagelijks leven afbeeldden van de gevangenen aldaar, maar ook de containers vol met persoonlijke spullen van de gevangenen, schoenen, koffers, haarkwastjes en kinderspeelgoed. Dit alles werd door de Duitsers keurig gesorteerd en opgeslagen. Waardoor je alleen maar tot de conclusie kan komen dat iemand die de Holocaust ook maar het minste beetje in twijfel trekt of bagatelliseert, toch wel op z’n minst zeer zwakzinnig moet zijn en dat is nog heel netjes uitgedrukt. Er is ook een Nederlandse expositie aanwezig waar de situatie van de Nederlandse Joden wordt uitgelicht.

In een uithoek van het kamp staat ook de Beruchte blokken 10 en 11. In blok 10 was de medische afdeling van het kamp waar Josef Mengele zijn afschuwelijke experimenten op gevangenen uitvoerde. Blok 11 was het blok waar vooral rabbijnen en andere mensen die verzet toonden binnen het kamp gevangen, het was verreweg het meest beruchte blok van het kamp. Hier werden de meeste martelingen en executies uitgevoerd. In de kelder in blok 11 is ook het allereerst geëxperimenteerd met Zyklon B, het onkruidverdelgingsmiddel waar Auschwitz later zo berucht om is geworden.

Hierna was het tijd voor Auschwitz 2 ook wel Birkenau genoemd. Dit is verreweg de grootste moordfabriek die ooit gebouwd is. Birkenau staat op een dikke 3 km van Auschwitz 1 af aan de rand van het Dorpje Oswiecim. De poort die iedereen waarschijnlijk wel kent met het spoor dat er onderdoor gaat staat aan de ingang van het kamp tot 1944 liep het spoor echter maar tot net na het huidige station van Oswiecim waardoor de gevangenen moesten lopen tot in Birkenau zelf. Het is echt een gigantisch complex het kostte me zeker een half uur om van de ene naar de ander kant te wandelen in een hoog tempo.

Hier stonden ook geen bakstenen kazernes meer maar gewone houten veestallen. Het kon zo doorgaan voor een veehouderij, zo afschuwelijk onmenselijk zag het eruit. Er stond ook nog een originele wagon waarmee de mensen vervoerd vanuit de andere doorvoerkampen of ghetto’s naar Birkenau dit waren natuurlijk ook veewagens. Aan de rand van Birkenau helemaal achteraan stonden de overblijfselen van de meest lugubere gebouwen van Auschwitz de crematoria met eronder de gaskamers.

De SS heeft deze crematoria aan de einde van WO II opgeblazen in een poging om zo min mogelijk sporen achter te laten maar de kelders waar de gaskamers waren zijn onder het puin nog goed te zien. Al met al een zeer aangrijpende plek, helemaal ontworpen om zo efficiënt mogelijk te moorden. Omdat het museum in de winter om half vijf sluit, dus zo rond zonsondergang, had ik geen tijd om het hele kamp te zien maar het overgrote deel dat ik heb gezien was toch wel zeer aangrijpend en eigenlijk zou iedereen met een hedendaagse Neo Nazi gedachtegoed of eigenlijk iedere antisemiet hier verplicht naartoe moeten gestuurd worden en te zien waar gewone mensen want dat is nog het ergste dat gewone mensen geen monsters tot zoiets instaat zijn geweest, te doen met mensen puur op basis van ras.

En omdat er onder een bepaalde bevolkingsgroep uit bepaalde zonnige landen over het algemeen redelijk wat Jodenhaters zitten zouden zij hier zeker eens naartoe moeten gaan. Na al met al een redelijk vermoeiende dag was het tijd om de trein terug te nemen naar Katowice waarvandaan ik morgen 4 landen zou doorkruisen op weg naar Boedapest.